Sonda statyczna CPT – badanie gruntu

Firma geologiczna Transprojekt Geotechnika Sp.z o.o.  wykonuje badania gruntów przeznaczonych pod inwestycje, z wykorzystaniem sondowania statycznego (metoda CPT i CPTU).

Co to jest sondowanie statyczne?

Sondowanie statyczne to podstawowy typ badań polowych gruntu na terenie UE. Badanie polega na wciskaniu w grunt stożka elektrycznego z systemem czujników rejestrujących  parametry gruntu „in situ”(w stanie pierwotnym) w sposób ciągły. Jest to jedno z niewielu badań gruntu nie zaburzających jego struktury – a wiec najbardziej miarodajne!

Podczas sondowania statycznego rejestrowane są:

  • opór pod stożkiem [Qc]
  • tarcie na pobocznicy stożka [Fs]
  • ciśnienie porowe gruntu [U] (w zależności od rodzaju stożka)
  • głębokość [cm]
  • prędkość penetracji
  • inklinacja ( odchylenie od pionu )

Sondowanie statystyczne pozwala określić między innymi:

  • stopień zagęszczenia gruntów niespoistych (ID),
  • stopień plastyczności gruntów spoistych (IL),
  • współczynnik prekonsolidacji gruntu (OCR),
  • wytrzymałość gruntu na ścinanie w warunkach bez odpływu (Su),
  • wskaźnik plastyczności gruntu (Ip),
  • współczynnik tarcia spoczynkowego (Ko),
  • moduł ściśliwości wtórnej (M),
  • moduł odkształcenia (Younga) w warunkach bez odpływu (EU),
  • współczynnik konsolidacji (c),
  • współczynnik filtracji w kierunku poziomym (kh),
  • efektywny kąt tarcia wewnętrznego (fi’),
  • edometryczny moduł ściśliwości (M0).

Czym się różni sondowanie CPT od CPTU?

Sonda CPT oraz CPTU różni się od siebie rodzajem wykorzystywanego stożka pomiarowego. Sondowanie CPTU pozwala na pomiar ciśnienia porowego gruntu. Dzięki dodatkowym pomiarom ciśnienia porowego sondowanie CPTU pozwala określić więcej parametrów gruntu (m.in. spójność, niedrenowaną wytrzymałość na ścinanie).

Analiza wyników obu rodzaju sondowań pozwala na określenie typu gruntu w podłożu, a w przypadku sondowań CPTU również poziomu zwierciadła wody gruntowej. To, czy charakter poziomu wodonośnego jest naporowy, swobodny i czy pojawia się sączenie, można określić w korelacji z otworem wiertniczym. Aby precyzyjnie i jednoznacznie określić rodzaj gruntu oraz warunki wodne w podłożu i wykonać tzw. korelację lokalną, należy punktowo potwierdzić założenie interpretacyjne otworem badawczym (wykonać węzeł badawczy)

Zastosowanie sondowań statycznych w badaniu gruntu

Sondowanie statyczne to jedna z najnowocześniejszych metod badania gruntu na świecie. Pozwala ona bardzo precyzyjnie określić parametry gruntów. Badania sondą statyczną nie posiada ograniczeń ze strony rodzaju badanego gruntu. Sondowania można wykonywać w  gruntach sypkich, spoistych, organicznych oraz nasypowych, dzięki czemu jest uniwersalnym rodzajem badania gruntu.

Analiza wyników sondowań pozwala także na określenie typu gruntu w podłożu, a w przypadku sondowań CPTU również poziomu zwierciadła wody gruntowej. To, czy charakter poziomu wodonośnego jest naporowy, swobodny i czy pojawia się sączenie, można określić w korelacji  z otworem wiertniczym. Aby precyzyjnie i jednoznacznie określić rodzaj gruntu oraz warunki wodne w podłożu i wykonać tzw. korelację lokalną, należy punktowo potwierdzić założenie interpretacyjne otworem badawczym (czyli wykonać wiercenie badawcze).